ونتوری چیست؟
ونتوری وسیله ای است که به کمک آن کود، علف کش و سایر مواد شیمیایی سیال به داخل شبکه های آبیاری تحت فشار تزریق می شود ونتوری با نام تجاری انژکتور نیز در بازار شناخته می شود. یک لوله ونتوری حاوی یک قطعه گلویی شکل است که قطر آن نسبت به خط لوله که در آن قرار می گیرد کمتر است. هنگامی که سیال از این قسمت از لوله ونتوری عبور می کند، فشار در گلو کمتر از فشار بالادست است و اساس کار ونتوری بر اساس این اختلاف فشار شکل می گیرد .مقدار اختلاف فشار ناشی از باریک شدن توسط دو شیر فشاری که بلافاصله در بالادست و پایین دست آن یا در فاصله کوتاهی قرار دارند کنترل می شود.
نحوه عملکرد ونتوری
نحوه کار ونتوری تزریق کود ساده است و پیچیدگی زیادی ندارد و با استفاده قانون ونتوری توجیح میشود. به این ترتیب که وقتی قطر لوله سیال کم میشود، سرعت سیال در مقطع لوله افزایش پیدا میکند. این افزایش سرعت باعث کاهش فشار در مقطع مشخص میگردد و این اتفاق علت مکش کردن سیال دیگر به درون مجرای اصلی می باشد.
انواع روش های نصب ونتوری
نصب ونتوری تزریق به صورت سری
این روش بسیار ساده میباشد و ونتوری بدون هیچ گونه اتصالات اضافه ای وسط خط اصلی قرار میگیرد و به طور مدام مواد داخل مخزن را به شبکه تزریق می کند و با توجه به شیر روی خود ونتوری میتوان میزان تزریق را تنظیم کرد.
نصب ونتوری به صورت موازی
در این روش ونتوری در محل خروجی پمپ و در قسمتی نصب می گردد که حتما بین مسیر لوله ورودی و خروجی انژکتور شیر فلکه ای نصب شده باشد. بوسیله این شیر می توانید اختلاف فشار مورد نیاز را برای ونتوری با بستن مقداری از شیر ایجاد کنید. این روش یکی از پرکاربردترین روش های انژکتور است.
نصب ونتوری در مسیر فیلتر شنی
شما می توانید درسیستم آبیاری قطره ای ورودی ونتوری را بعد از فیلتر شن و خروجی ونتوری را به بعد از فیلتر های توری یا دیسکی متصل نماید تا اختلاف فشار موردنیاز بین ورودی و خروجی ونتوری تامین گردد.
درصورتیکه باز هم عمل تزریق انجام نشد باید شیری که بین فیلتر شن و فیلتر های دیسکی قرار دارد را کمی ببندید تا عمل تزریق توسط ونتوری انجام شود.
نصب ونتوری در خطوط کم فشار با پمپ مجزا
این روش بیشتر در آبیاری بارانی کاربرد دارد از آنجا که فشار در شبکه آبیاری بارانی نباید ازحد مجاز کمتر شود در ورودی ونتوری جهت بالا بردن اختلاف فشار ورودی و خروجی ونتوری استفاده می شود. این پمپ می تواند یک پمپ نیم اسب جتی یا بوسترپمپ باشد.
موارد کاربرد ونتوری تزریق کود
- تزریق انواع کودهای مایع در سیستم آبیاری تحت فشار
- تزریق مواد اسیدی (PHپایین) در سیستم آبیاری جهت رفع گرفتگی قطره چکان ها یا نوار های آبیاری
- تزریق سموم کشاورزی مانند علف کش ها و قارچ ها
- تزریق گاز ازن و کلر در استخرها و گلخانه ها
مزایای ونتوری
- این وسیله نیاز بدون نیاز به انرژی برق یا باتری و تنها با اختلاف فشار بین ورودی و خروجی کار میکند.
- تمام سطح زیر کشت و همه ی گیاهان به میزان یکنواخت و مناسب از کود بهرهمند شوند و در نتیجه محصول یکدست می شود.
- نصب و راه اندازی بسیار ساده به سیستم آبیاری و مقرون به صرفه بودن
- میزان تزریق در سیستم آبیاری ثابت و یکنواخت است
- به دلیل جنس پلی اتیلنی در برابر خوردگی و زدگی انواع مواد شیمیایی و اسیدها مقاوم است
- . عملکرد خوب در هر جریان سیال تحت فشار و بدون فشار
مشخصات فنی
- جنس پلیمری مقاوم در برابر عوامل محیطی (تابش آفتاب و سرما و…)
- موجود در سایز های ” 4/3 و “1 و”2/1 1 و ” 2 اینچ
- فشار کارکرد این ونتوری تزریق کود در ورودی آن 5 الی 4 بار می باشد
- اختلاف فشار کاری لازم برای این ونتوری جهت مکش بین 0.25 تا 5 بار میباشد
- میزان تزریق آن در بازه های فشاری مختلف بین 100 الی 1200 لیتر در ساعت می باشد
توجه: جهت مکش بهتر و عدم افت فشار حاصل از نیمه بسته کردن شـیر فلکه تنظیم فشار در مدار سیستم و حذف آن بهتر است از پمپهای تامین فشار آب خانگی با حداقل هد 25 متر قبل از ونتوری استفاده گردد.
لازم به ذکر است این وسیله باید روی bypass همـراه با شـیر فلکه تنظیم فشار در مدار سیستم قرار گیرد.
نکات کار با ونتوری
- فراموش نکنید که اختلاف ارتفاع مخزن کود شما با لوله جریان اصلی نباید بیشتر از 6 متر اختلاف ارتفاع داشته باشند.
- حداقل اختلاف فشار مورد نیاز بین ورودی و خروجی برای مکش مناسب توسط ونتوری 1.5 بار میباشد.
- برای داشتن مکش مناسب و یکنواخت بهتر است تا درجه باز بودن شیر را تغییر دهید تا به بهترین درجه ممکن برسد و مکش خوبی را شاهد باشید.
- از محکم و آب بندی بودن اتصالات و لوله های اطمینان حاصل کنید تا انژکتور تزریق کود به بهترین شکل عمل کند.
- از ونتوری علاوه بر استفاده های کشاورزی میتوان در تزریق گاز های در کار های ضدعفونی مثل کلر و ازون نیز استفاده کرد.
- مکش ونتوری به صورت روزانه کنترل شود و از عملکرد شیر یکطرفه مطمن شوید
- ونتوری را هر سه ماه یکبار باز کرده و شستشو دهید.
- تعویض ونتوری در زمان مناسب
- برای اتصال ونتوری وسط خط اصلی در لوله های پلی اتیلن از اتصال ماده پلی اتیلن ، در اتصالات فلزی از بوشن و در اتصالات جوشی سفید از بوشن یکسر جوش استفاده می شود.